Ч а с т к а В
|
Пытанні
Як называе(ю)цца:
|
Адказы
|
В 1
|
навука аб гукавым складзе мовы
|
|
В 2
|
раздзел мовазнаўства, які вывучае сістэму націску ў мовах
|
|
В 3
|
гукі, якія вымаўляюцца пры дапамозе голасу
|
|
В 4
|
становішча гука ў дачыненні да тых гукаў, што стаяць побач з ім, а таксама да націску і месца ў слове
|
|
В 5
|
гукі [з,], [з’], [с,], [с’], [ц], [ц’], [дз’]
|
|
В 6
|
закон змянення націскных гукаў [о], [э] на [а] у першым складзе перад націскам пасля мяккіх зычных
|
|
В 7
|
змена зычнага [д] пры яго памякчэнні на мяккі [дз’] у роднасных словах
|
|
В 8
|
вымаўленне аднаго са складоў у слове з большай сілай і працягласцю
|
|
В 9
|
найкарацейшая адзінка моўнай плыні, якая складаецца з галоснага гука або спалучэння галоснага з зычнымі і вымаўляецца адным штуршком паветра
|
|
В 10
|
сукупнасць літар, размешчаных у традыцыйна ўстаноўленым парадку
|
|
ВАРЫЯНТ 2
Ч а с т к а А
А 1 Адзначце рады, у якіх усе гукі глухія:
1) [п’], [с], [х’];
|
4) [дж], [д], [р];
|
2) [ш], [ч], [б];
|
5) [ў], [п], [н].
|
3) [р], [л], [в’];
|
|
А 2 Адзначце рады, у якіх усе гукі санорныя:
1) [п], [р], [д];
|
4) [ч], [б’], [ш]
|
2) [й], [л], [м’];
|
5) [ф], [с’], [ў].
|
3) [ж], [в’], [з];
|
|
А 3Адзначце рады, у якіх ўсе гукі зацвярдзелыя:
1) [дж], [ф], [д];
|
4) [ў], [з], [к];
|
2) [ш], [ч], [в];
|
5) [й], [п], [г].
|
3) [р], [ж], [ц];
|
|
А 4 Адзначце словы, у якіх усе зычныя гукі глухія:
1) дзяцел;
|
4) шчупак;
|
2) снег;
|
5) печка.
|
3) спайка;
|
|
А 5 Адзначце словы, у якіх усе зычныя гукі мяккія:
1) звесці;
|
4) мяняешся;
|
2) скеміць;
|
5) схіліць.
|
3) здзяйсненне;
|
|
А 6 Адзначце словы, у якіх ёсць свісцячыя зычныя гукі:
1) самалёт;
|
4) зжаты;
|
2) зжую;
|
5) жыхар.
|
3) званок;
|
|
А 7 Адзначце словы, у якіх ёсць шыпячыя зычныя гукі:
1) смяешся;
|
4) калоссе;
|
2) расшчодрыцца;
|
5) вучыцца.
|
3) спеў;
|
|
А 8 Вызначце, у якіх словах правільна вызначана колькасць гукаў:
1) заінець (7);
|
4) медзь (4);
|
2) павільён (8);
|
5) дзве (3).
|
3) юнак (4);
|
|
А 9 Адзначце словы, у якіх гукаў больш, чым літар:
1) калодзеж;
|
4) мазаіка;
|
2) мядзведзь;
|
5) салаўі.
|
3) пераплётчык;
|
|
А 10 Адзначце словы, у якіх літары е, ё абазначаюць два гукі:
1) сёлы;
|
4) паштальён;
|
2) ёд;
|
5) прыёмная.
|
3) пад’езд;
|
|
А 11 Адзначце словы, у якіх літара ю абазначае два гукі:
1) цюль
|
4) пюрэ;
|
2) раз’юшаны
|
5) Юлія.
|
3) цюльпан
|
|
А 12 Адзначце словы, у якіх літара я абазначае два гукі:
1) праязны;
|
4) янот;
|
2) гняздо;
|
5) зямля.
|
3) яны;
|
|
А 13 Адзначце словы, у якіх літара і абазначае два гукі:
1) кіт;
|
4) Іван;
|
2) вераб’і;
|
5) брат і сястра.
|
3) над іржышчам;
|
|
А 14 Адзначце словы, у якіх вымаўленне зычных не адпавядае напісанню:
1) жаніцьба;
|
4) снег;
|
2) грыб;
|
5) сшытак.
|
3) маска;
|
|
А 15 Адзначце словы, у якіх вымаўленне зычных адпавядае напісанню:
1) сцэна;
|
4) купаешся;
|
2) збор;
|
5) малацьба.
|
3) поўнач;
|
|
А 16 Адзначце словы, у якіх вымаўляецца падоўжаны гук [ч]:
1) чайка;
|
4) часовы
|
2) адчапіць;
|
5) Чукотка.
|
3) Зарэчча;
|
|
А 17 Адзначце словы, у якіх спалучэнне літар дз, дж абазначае адзін гук:
1) адзвінець;
|
4) дзянёк;
|
2) падзяка;
|
5) падземны.
|
3) дзядзька;
|
|
А 18 Адзначце словы, у якіх гукі, абазначаныя падкрэсленымі літарамі, вымаўляюцца мякка:
1) разгінаць;
|
4) снедаць;
|
2) расхіліць;
|
5) расцвітаць.
|
3) сківіца;
|
|
А 19 Адзначце радкі, у якіх усе падкрэсленыя галосныя з’яўляюцца націскнымі:
1) аберуч, фурманка;
|
4) жардзіна, вэлюм;
|
2) грабар, цыганы;
|
5) заінець, запечак.
|
3) барыш, блукаць;
|
|
А 20 Адзначце словы, у якіх націск пастаўлены правільна:
1) квартáл;
|
4) крапівá;
|
2) кáменны;
|
5) ву́сы.
|
3) спінá;
|
|
А 21 Адзначце рады слоў з першым націскным складам:
1) вага, наледзь;
|
4) рубель, мезенец;
|
2) жальба, статус;
|
5) засланка, дзеяч.
|
3) фартух, цяжар;
|
|
А 22 Адзначце словы з другім націскным складам:
1) існую;
|
4) каўчук;
|
2) крупяны;
|
5) абагульніць.
|
3) дзеяч;
|
|
А23 Адзначце словы з трэцім націскным сладам:
1) арахіс;
|
4) індустрыя;
|
2) збажына;
|
5) ярына.
|
3) непісьменнасць;
|
|
А 24 Адзначце, якія прыметы адпавядаюць падкрэсленаму гуку ў слове калоссе:
-
зычны, санорны, мяккі, падоўжаны, шыпячы;
-
зычны, шумны, глухі, цвёрды, свісцячы;
-
зычны, глухі, мяккі, падоўжаны, свісцячы;
-
зычны, звонкі, мяккі, санорны, свісцячы;
-
зычны, санорны, зацвярдзелы, падоўжаны, шыпячы.
А 25 Адзначце, якія фанетычныя працэсы (агульныя для ўсяго раду слоў) адбываюцца ў словах касьба, просьба, жаніцьба, малацьба, барацьба:
-
асіміляцыя па звонкасці;
-
аглушэнне звонкага гука;
-
змякчэнне цвёрдага гука;
-
прыпадабненне свісцячага да шыпячага;
-
аглушэнне і змякчэнне гукаў (адначасова ў кожным слове).
А 26 Адзначце, якія фанетычныя працэсы (агульныя для ўсяго раду слоў) адбываюцца ў словах снег, след, сцяг, злёг, услед:
-
азванчэнне глухога гука;
-
аглушэнне звонкага гука;
-
змякчэнне цвёрдага гука;
-
прыпадабненне свісцячага да шыпячага;
-
аглушэнне і змякчэнне гукаў (адначасова ў кожным слове).
А 27 Адзначце словы, у якіх правільна прадстаўлена транскрыпцыя слова:
1) не просіць – [н’эпрόсіц’];
|
4) ёд – [йόд];
|
2) расчоска – [рашчόска];
|
5) у куртцы – [уку́ртцы].
|
3) без ласкі – [б’эслáскі];
|
|
А 28 Адзначце словы, у якіх няправільна прадстаўлена транскрыпцыя слова:
1) людскі – [л’у́цк’і];
|
4) адчуваць – [атчувáц’];
|
2) цвёрды – [ц’в’όрды];
|
5) носьбіт – [нόз’б’іт].
|
3) на вокладцы – [навόклатцы];
|
|
А 29 Адзначце правільныя сцверджанні:
-
усе зычныя гукі ўтвараюцца толькі пры дапамозе шуму;
-
націскныя галосныя ў беларускай мове маюць выразнае гучанне;
-
дзеканне і цеканне адбываецца як у словах славянскага паходжання, так і запазычаных;
-
многія аднолькавыя беларускія і рускія словы адрозніваюцца месцам націску;
-
беларускае пісьмо – літарна-гукавое.
А 30 Адзначце няправільныя сцверджанні:
-
сучасны беларускі алфавіт складаецца з 35 літар;
-
націск маюць як самастойныя, так і службовыя часціны мовы;
-
у слове столькі складоў, колькі галосных гукаў;
-
колькасць галосных гукаў адпавядае колькасці літар, якія іх перадаюць на пісьме;
-
сучаснае беларускае пісьмо бярэ свае вытокі са стараславянскай кірыліцы.
Ч а с т к а В
|
Пытанні
Як называе(ю)цца:
|
Адказы
|
В 1
|
раздзел мовазнаўства, у якім вывучаюцца нормы літаратурнага вымаўлення
|
|
В 2
|
раздзел мовазнаўства, у якім вывучаецца сукупнасць ўсіх сродкаў для абазначэння вуснай мовы на пісьме
|
|
В 3
|
найменшая (непадзельная) адзінка мовы, якую мы можам вымавіць і пачуць
|
|
В 4
|
гукі, якія ўтвараюць склады
|
|
В 5
|
гукі, якія вымаўляюцца пры дапамозе голасу і шуму або толькі шуму
|
|
В 6
|
закон змянення націскных гукаў [о], [э] на [а] у ненаціскным становішчы
|
|
В 7
|
змена зычнага [т] пры яго памякчэнні на мяккі [ц’] у роднасных словах
|
|
В 8
|
націск, які перамяшчаецца пры змене формы слова
|
|
В 9
|
славянскі сінонім да слова, якое называе сукупнасць літар, размешчаных у строгім, традыцыйна ўстаноўленым парадку
|
|
В 10
|
адна з першых славянскіх азбук, якая атрымала назву ў гонар выдатнага асветніка Канстанціна (у манастве насіў іншае імя)
|
|
ТЭСТ 5
АРФАГРАФІЯ
ВАРЫЯНТ 1
Ч а с т к а А
А 1 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара а:
1) р…ка, ч…рапіца;
|
4) ш…птаць, ч…кіст;
|
2) ч…чэнец, ац…ніць;
|
5) Токі…, с…рдэчны.
|
3) лід…р, ч…хол;
|
|
А 2 Адзначце словы, у якіх пішацца літара о:
1) рады…;
|
4) т…рты;
|
2) д…гляд;
|
5) піянін….
|
3) Антары…;
|
|
А 3 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара э:
1) ч…мпіён, ж…стыкуляцыя;
|
4) ч…рнаваты, бяспр…чна;
|
2) ц…нтральны, інж…нер;
|
5) ш…разём, р…корд.
|
3) інт…лігенцыя, ж…леза;
|
|
А 4 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара е:
1) дзес…ць, гал…рыя;
|
4) с…кунда, п…даль;
|
2) кал…ктыў, …нот;
|
5) з…ленаваты, б…з слоў.
|
3) н… хацеў, вас…мнаццаць;
|
|
А 5 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара я:
1) тыс…ча, ц…жкаваты;
|
4) по…с, …ўропа;
|
2) Н…птун, дз…журны;
|
5) …ўген, вец...р.
|
3) пле…да, с…ло;
|
|
А 6 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара і:
-
ня…начай, між…нстытуцкі;
-
за…кацца, пера…менаваць;
-
аб…мшэлы, дэз…нфармацыя;
4) Пры…ртышша, пра…люстраваць;
5) транс…арданскі, за…скрыцца.
|
А 7 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара ы:
1) бр…во, др…ўляны;
|
4) тр…вога, кр…шыць;
|
2) спад…лба, ч… рвонец;
|
5) мед…нстытут, без…менны.
|
3) ябл…ня, кр…вавы;
|
|
А 8 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара й:
1) пры…шоў, непры…мальны;
|
4) ады…сці, вы…сці;
|
2) аб…граць, пера…начаны;
|
5) за…мець, па…менна.
|
3) за…меннік,на…маць;
|
|
А 9 Адзначце рады, ва ўсіх складаных словах якіх пішацца літара а:
-
п…ўметра, ч…рнабароды;
-
ск…раход, р...знавіднасць;
-
в…даправод, шыр….катвары;
| -
с…нцапёк, м…тацыкл;
| -
сл…ваўтварэнне, п…літэхнічны.
|
А 10 Адзначце рады, ва ўсіх складаных словах якіх пішацца літара о:
1) в…гнеўстойлівы, час…піс;
|
4) ф…таздымак, д…браякасны;
|
2) д…брадзей, м…вазнаўства;
|
5) св…ечасова, п…ліклініка.
|
3) сл…ваформа, шт…сілы;
|
|
А 11 Адзначце рады, ва ўсіх складаных словах якіх пішацца літара е:
1) с…рпадзюб, бо…прыпасы;
2) св…жавымыты, жыцц…здольны;
3) в…лікадушны, м…дагонка;
4) В…лікабрытанія, крыв…творны;
|
5) ба…здольны, л…дарэз.
|
А 12 Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар еа (эа):
1) пал…літ;
|
4) акард…ніст;
|
2) мемар…л;
|
5) ф…далізм.
|
3) б…тлон;
|
|
А 13 Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар іё (ыё):
1) мет…р;
|
4) кард…лаг;
|
2) глад…лус;
|
5) пант…н.
|
3) рад…эфір;
|
|
А 14 Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар ія (ыя):
1) зад…к;
|
4) ф…лка;
|
2) г…графія;
|
5) ід…л.
|
3) р…льны;
|
|
А 15 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца прыстаўны галосны:
1) пад …льдом, …мшара;
|
4) за…рдзецца, …ржавы;
|
2) …мгла, над …льнозаводам;
|
5) …мгненне, па…мчаць.
|
3) вока…мгненна, …льготы;
|
|
А 16 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца прыстаўны або ўстаўны зычны:
1) …асенні, Радзі…он;
|
4) …оклік, …отчына;
|
2) …ордэн, …опратка;
|
5) на…ука, …оцат.
|
3) …одзыў, пед…учылішча;
|
|
А 17 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх прыстаўны або ўстаўны зычны не пішацца:
1) …узор, …учоба;
|
4) …остры, …офіс;
|
2) …оканне, у…огуле;
|
5) …аблокі, на…огул.
|
3) …О(о)мск, …ужытак;
|
|
А 18 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара у (складовае):
1) рады…с, ток-шо…;
2) шэдэ…р, нака…т;
3) а…торак, Далёкі …сход;
4) со…с, тры…мф;
|
5) дыназа…р, калгаснікі-…дарнікі.
|
|
|
А 19 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара ў (нескладовае):
1) во…к, за …ралам;
|
4) па…за, е…рапеец;
|
2) ла…рэат, крыкі “…ра”;
|
5) ва …ніверсітэце, а…тамат.
|
3) Люблінская …нія, а…ра;
|
|
А 20 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх адбываецца падаўжэнне зычных:
1) зацішша, соллю;
|
4) ноччу, жыццё;
|
2) разводдзе, туманны;
|
5) Ганна, вяселле.
|
3) ванна, багацце;
|
|
А 21 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх адбываецца падваенне зычных:
1) бязлюддзе, лімонны;
|
4) Зарэчча, аббіты;
|
2) галлё, рассаднік;
|
5) вясенні, раззлавацца.
|
3) аддае, каменны;
|
|
А 22 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх прапушчана літара:
1) балас…ны, поз…ні;
|
4) тыней…жар, лан…шафт;
|
3) аблас…ны, пэн…заль;
|
5) выяз…ны, сэр…ца.
|
3) помс…лівы, карыс…ны;
|
|
А 23 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца апостраф:
1) надвор…е, трох…ярусны;
|
4) сям…я, аб…ём;
|
2) здароў…е, сур…ёзны;
|
5) кур…ёзны, рэл…еф.
|
3) камп…ютэрны, недал…ю;
|
|
А 24 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца мяккі знак:
1) мен…ш, кал…е;
|
4) н…юанс, міл…ён;
|
2) голуб…, п…еса;
|
5) Лавуаз…е, ліпен…скі.
|
3) вос…мы, парц…е;
|
|
А 25 Адзначце словы, у якіх пішацца літара ш:
1) у дзе…цы;
|
4) …чарствелы;
|
2) ра…чуліць;
|
5) хавае…ся.
|
3) пя…чотны;
|
|
А 26 Адзначце рады з правільным напісаннем слоў:
-
блыха, клеймо;
|
4) медуза, тунэль;
| -
дыпеша, агрыгат;
|
5) спецоўка, рысора.
|
3) дрымучы, веялка;
|
|
А 27 Адзначце словы, у якіх дапушчана памылка:
1) ільвяня;
|
4) пяшчынка;
|
2) дзьве;
|
5) баластны.
|
3) вушанка;
|
|
А 28 Адзначце словазлучэнні, у якіх усе словы пішуцца з вялікай літары:
1) (В,в)ялікая (М,м)ядзведзіца;
2) (В,в)еткаўскі (Р,р)аён;
3) (П,п)рэзідэнт (Р,р)эспублікі (Б,б)еларусь;
4) (Д,д)ом (А,а)дпачынку;
|
5) (С,с)таражытная (Г,г)рэцыя.
|
|
|
А 29 Адзначце словазлучэнні, у якіх усе словы пішуцца з малой літары:
1) (О,о)рдэн (П,п)перамогі;
2) (К,к)андыдат (Ф,ф)ілалагічных (Н,н)авук;
3) (Ч,ч)асопіс “(П,п)олымя”;
4) (С,с)ізіфава (П,п) раца;
5) (Ч,ч)орнае (М,м)ора.
А 30 Адзначце словазлучэнні, у якіх толькі адно са слоў пішацца з вялікай літары:
1) (Г,г)омельскі (Д,д)зяржаўны (Ў,ў)ніверсітэт;
2) (К,к)ітайская (Н,н)ародная (Р,р)эспубліка;
3) (О,о)рдэн (Д,д)ружбы (Н,н)ародаў;
4) (В,в)ялікае (К,к)няства (Л,л)ітоўскае;
5) (Т,т)аварыства (Ч,ч)ырвонага (К,к)рыжа.
А 31 Адзначце словы, напісанне якіх заснавана на фанетычным прынцыпе:
1) мядзведзь;
|
4) надпіс;
|
2) мыешся;
|
5) бессаромны.
|
3) зайграць;
|
|
А 32 Адзначце словы, напісанне якіх заснавана на марфалагічным прынцыпе:
1) уезджаны;
|
4) любуешся;
|
2) дзяцел;
|
5) бясшумна.
|
3) контрідэя;
|
|
А 33 Адзначце словы, напісанне якіх не адпавядае новым арфаграфічным правілам:
1) саўна;
|
4) шніцэль;
|
2) дзевяты;
|
5) дзярж’юрвыдавецтва.
|
3) кантрасны;
|
|
А 34 Адзначце правільныя сцверджанні:
-
асноўныя прынцыпы беларускага правапісу – фанетычны і марфалагічны;
-
не пад націскам галосны [о] змяняецца на [а], акрамя некаторых слоў-тэрмінаў і выклічнікаў;
-
ва ўсіх словах іншамоўнага паходжання ў першым складзе перад націскам пішацца літара я;
-
прыстаўныя гукі [а] і [і] перад збегам зычных, першая з якіх р, л, або м, пішуцца заўсёды;
-
прыстаўны [в] не пішацца перад пачатковымі [о] і [у] у іншамоўных словах і ў большасці ўласных назваў.
А 35 Адзначце няправільныя сцверджанні:
-
у большасці слоў іншамоўнага паходжання літары д, т захоўваюцца нязменна;
-
апостраф пішацца пасля прыставак і ў сярэдзіне слоў пасля цвёрдых гукаў перад літарамі е, ё, ю, я, і;
-
ў (нескладовае) у беларускай мове пішацца пасля галосных замест у (складовага) ва ўсіх словах;
-
аглушэнне звонкіх зычных у канцы слова адлюстроўваецца на пісьме;
-
перад галоснымі, звонкімі і санорнымі зычнымі прыставачная літара з захоўваецца.
Ч а с т к а В
|
Пытанні
Як называе(ю)цца:
|
Адказы
|
В 1
|
раздзел мовазнаўства, у якім вывучаюцца правілы аднастайнай перадачы вуснай мовы на пісьме
|
|
В 2
|
прынцып беларускага правапісу, сутнасць якога заключаецца ў тым, што правілы, заснаваныя на ім, патрабуюць аднолькавага напісання пэўнай марфемы слова ва ўсіх яго формах і роднасных словах незалежна ад вымаўлення
|
|
В 3
|
напісанні, якія перадаюцца па традыцыі і не адпавядаюць сучасным нормам пісьма
|
|
В 4
|
спалучэнне двух аднолькавых зычных на стыку марфем
|
|
В 5
|
мяккі знак, які пішацца пасля літар дз, з, л, н, с, ц для перадачы мяккасці абазначаных імі гукаў
|
|
ВАРЫЯНТ 2
Ч а с т к а А
А 1 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара а:
1) ч…мадан, бр…зент;
|
4) Ч…чня, адр…с;
|
2) сальфеджы…, ц…на;
|
5) характ…рыстыка, кр…пасны.
|
3) Антоні…, ч…рчэнне;
|
|
А 2 Адзначце словы, у якіх пішацца літара о:
1) сыр…ватка;
|
4) у кр...ві;
|
2) капрычы…;
|
5) Ватэрло….
|
3) фартэпіян…;
|
|
А 3 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара э:
1) р…дактар, ч…ранок;
|
4) р…гіён, д…фект;
|
2) ш…дэўр, пераас…нсаваць;
|
5) р…зьба, пар…заць.
|
3) т…мпература, ар…штаваць;
|
|
А 4 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара е:
1) м…даль, б…рэт;
|
4) дзев…ць, …рэванец;
|
2) л…генда, …фрэйтар;
|
5) н… ведаў, г…рой.
|
3) с…мнаццаць, б…сконца;
|
|
А 5 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара я:
1) выгл…д, зел…нь;
|
4) дал…чынь, в…ршыня;
|
2) с…зон, м…док;
|
5) ц…гнік, г…рбарый.
|
3) …фрэмаў, м…ккаваты;
|
|
А 6 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара і:
1) аб’…нець, спорт…нвентар;
|
2) паліт…нфармацыя, раз…грацца;
|
3) фін…нспектар, звыш…мклівы;
|
|
4) без…ніцыятыўны, пера…начаць;
5) за…скрыцца, пан…сламізм.
А 7 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара ы:
1) інж…нер, контр…дэя;
|
4) пад…сці, др…жаць;
|
2) гор…ч, звыш…ндустрыяльны;
|
5) пл…тагон, пед…нстытут.
|
3) ябл…к, ад…менны;
|
|
А 8 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара й:
1) над…шоў, за…сці;
|
4) сы…сціся, вы…граць;
|
2) про…грыш, пры…дзе;
|
5) па…сці, пра…гравальнік.
|
3) абы…ду, пра…нфармаваць;
|
|
А 9 Адзначце рады, ва ўсіх складаных словах якіх пішацца літара а:
1) п…ўгорада, Н…ваполацк;
|
2) ф…таатэлье, ст…годдзе;
|
3) ваг…нарамонтны, гр…маадвод;
|
4) шт…сутачна, кін…студыя;
5) м…вазнаўца, асн…васкладанне.
А 10 Адзначце рады, ва ўсіх складаных словах якіх пішацца літара о:
1) зб…жжаўборка, шт…дзень;
2) р…знастайны, т…рфаўборачны;
|
3) м…такрос, ф…такопія;
|
|
4) св…еасаблівы, п…ўнаўладна;
5) ст…гадовы, Чарн…быль.
А 11 Адзначце рады, ва ўсіх складаных словах якіх пішацца літара е:
1) верхн…азёрскі, зерн…бабовы;
|
2) земл…карыстанне, кон…гадоўля;
|
3) вугл…здабыча, насенн…водства;
|
4) жыцц…радасны, л…сгаз;
5) в…лікамучанік, л…гкадумна.
А 12 Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар еа (эа):
1) Л…нід;
|
4) в…ланчэль;
|
2) алімп…да;
|
5) р…лізм.
|
3) д…пазон;
|
|
А 13 Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар іё (ыё):
1) р…кцыя;
|
4) п…н;
|
2) рад…антэна;
|
5) хар...графія.
|
3) т…рыя;
|
|
А 14 Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар ія (ыя):
1) д…дэма;
|
4) л…пард;
|
2) к…скёр;
|
5) ак…н.
|
3) ід…логія;
|
|
А 15 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца прыстаўны галосны:
1) за …льнозаводам, …лгаць;
|
4) алей …льняны, …мкненне;
|
2) дрот …ржавы, …мхі;
|
5) хлеб…ржаны, …мчацца.
|
3) чарга …льготная, …мжэць;
|
|
А 16 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца прыстаўны або ўстаўны зычны:
1) …осень, …улачка;
|
4) па…уцінне, Лары…он;
|
2) …азёрны, …оптам;
|
5) …абласны, …урна.
|
3) …ушанка, …оптыка;
|
|
А 17 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх прыстаўны або ўстаўны зычны не пішацца:
1) …О(о)зераў, за…ушніцы;
|
4) … У(у)ладзімір, …опіум;
|
2) за…астрыць, …універсальны;
|
5) …узкі, Тадэ…уш.
|
3)…оспа, …охкаць;
|
|
А 18 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара у (складовае):
1) фра…, до…га;
|
4) шлагба…м, но…-ха…;
|
2) ма…зер, хлопец-…далец;
|
5) мане…р, ...краіна.
|
3) аквары…м, стра…с;
|
|
А 19 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца літара ў (нескладовае):
1) а…дыторыя, жанчына-…рач;
|
4) а…тар, паўночна-…сходні;
|
2) ва …збекістане, …звод;
|
5) натары…с, на ...злессі.
|
3) а…кцыён, ба…л;
|
|
А 20 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх адбываецца падаўжэнне зычных:
1) узвышша, печчу;
|
4) паўнагалоссе, мадонна;
|
2) манна, асяроддзе;
|
5) мышшу, палоззе.
|
3) Жанна, паўстанне;
|
|
А 21 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх адбываецца падваенне зычных:
1) карэнне, чыгунны;
|
4) асенні, дзённы;
|
2) узіраецца, кішэнны;
|
5) падарожжа, суддзя.
|
3) збожжа, бяссонніца;
|
|
А 22 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх прапушчана літара:
1) аванпос…ны, браз…нуць;
|
4) жалас…лівы, міласэр…ны;
|
2) праяз…ны, шчас…лівы;
|
5) мнагамес…ны, капус…ны.
|
3) бу...галтар, дэсан…ны;
|
|
А 23 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца апостраф:
1) п…яніца, двух…ярусны;
|
4) б…ю, аб…езд;
|
2) салаў…і, п…едэстал;
|
5) аб…ектыўны, павіл…ён.
|
3) медал…ён, кар…ера;
|
|
А 24 Адзначце рады, ва ўсіх словах якіх пішацца мяккі знак:
1) бул…ён, дас…е;
|
4) бол…ш, паштал…ён;
|
2) пяц…сот, кап…ё;
|
5) восен…скі, сып….
|
3) бац…ка, канферанс…е;
|
|
А 25 Адзначце словы, у якіх пішацца літара ш:
1) пя…чаны;
|
4) ра…чыніць дзверы;
|
2) рыхтуе….ся;
|
5) вера…чаць.
|
3) во…чык;
|
|
А 26 Адзначце рады з правільным напісаннем слоў:
1) рэйсфдар, кватарант;
|
4) выкраслены, рэцыдыў;
|
2) выгляд, інтылегент;
|
5) пяльмені, кардыбалет.
|
3) дырыжабль, драўляны;
|
|
А 27 Адзначце словы, у якіх дапушчана памылка:
1) вокаімгненна;
|
4) цюрма;
|
2) дзьверы;
|
5) кантрасны.
|
3) воблачны;
|
|
А 28 Адзначце словазлучэнні, у якіх усе словы пішуцца з вялікай літары:
1) (С,с)адружнасць (Н,н)езалежных (Дз,дз)яржаў;
2) (О,о)рдэн (А,а)йчыны І (С,с)тупені;
3) (М,м)інскае (М,м)ора;
|
4) (П,п)рэм’ер-міністр (Р,р)эспублікі (Б,б)еларусь;
|
5) (П,п)аўночна-(З,з)аходні (К,к)рай.
|
А 29 Адзначце словазлучэнні, у якіх усе словы пішуцца з малой літары:
1) (К,к)афедра (Б,б)еларуска (М,м)овы;
2)(Д, д)октар (Т, т)эхнічных (Н, н)авук;
3) (К, к)араткевічаў (Р,р)аман;
-
(С,с)усветны (П,п)аштовы (С,с)аюз;
5) (К,к)упалаўскія (В,в)ершы.
А 30 Адзначце словазлучэнні, у якіх толькі адно са слоў пішацца з вялікай літары:
1) (М,м)іжнародны (А,а)лімпійскі (К,к)амітэт;
-
(Т,т)анталавы (П,п)акуты;
-
(М,м)ыс (Д,д)обрай (Н,н)адзеі;
4) (П,п)аўночны (П,п)олюс;
5) (У,у)сеагульная (Д,д)экларацыя (П,п)равоў (Ч,ч)алавека.
А 31 Адзначце словы, напісанне якіх заснавана на фанетычным прынцыпе:
1) лічба;
|
4) бездакорны;
|
2) разбіць;
|
5) цяпло.
|
3) усплыць;
|
|
А 32 Адзначце словы, напісанне якіх заснавана на марфалагічным прынцыпе:
1) бездань;
|
4) дзеці;
|
2) ружжо;
|
5) гарадскі.
|
3) мароз;
|
|
А 33 Адзначце словы, напісанне якіх не адпавядае новым арфаграфічным правілам:
1) фаўна;
|
4) капрычыо;
|
2) дзесяты;
|
5) тэндэр.
|
3) баласны;
|
|
А 34 Адзначце правільныя сцверджанні:
-
у беларускай мове літара д перадаецца спалучэннем літар дз і вымаўляецца як адзіны гук [дз’] ва ўсіх словах незалежна ад іх паходжання;
-
каранёвае, а таксама пачатковае я ў імёнах і прозвішчах людзей пішацца заўсёды нязменна, незалежна ад месца націску ў слове;
-
прыстаўны [в] не пішацца перад пачатковымі [у], які абазначае галосны, што ўзнік на месцы [в] і перад [у] прыставачным;
-
на канцы слоў іншамоўнага паходжання спалучэнне [дт] перадаецца літарай т;
-
для абазначэння на пісьме раздзельнага вымаўлення зычнага з літарамі е, ё, ю, я, і ўжываецца толькі апостраф.
А 35 Адзначце няправільныя сцверджанні:
-
мяккі знак ставіцца пасля літар, што абазначаюць цвёрдыя зычныя гукі;
-
калі [о] не пад націскам змяняецца на [а], прыстаўны [в] не вымаўляецца і не абазначаецца на пісьме;
-
незалежна ад вымаўлення нязменна перадаецца на пісьме каранёвы [д] у спалучэнні з суфіксальным [с];
-
перад глухімі зычнымі ў прыстаўках пішацца літара з (а не с);
-
у пачатку ўласных назваў ў (нескладовае) пішацца, калі гэтыя назвы стаяць пасля слоў, якія заканчваюцца на галосны.
Ч а с т к а В
|
Пытанні
Як называе(ю)цца:
|
Адказы
|
В 1
|
мовазнаўчая дысцыпліна практычнага характару, збор агульнапрынятых, абавязковых для ўсіх правіл перадачы вуснай мовы на пісьме
|
|
В 2
|
прынцып беларускага правапісу, сутнасць якога заключаецца ў тым, што напісанне адпавядае літаратурнаму вымаўленню слова і дакладна перадае яго гукавы склад
|
|
В 3
|
напісанні, якія адрозніваюць сугучныя словы або іх формы, якія супадаюць у вымаўленні
|
|
В 4
|
мяккі знак, які ўжываецца паміж мяккімі зычнымі і ётавамі галоснымі
|
|
В 5
|
гукі [і], [а], якія ўзнікаюць у пачатку слова перад групай зычных, першым гукам у якой выступаюць [м], [р] або [л]
|
|
Поделитесь с Вашими друзьями: |