Запісана ў в. Хільчыцы Жыткавіцкага р-на Гомельскай вобл

Запісана ў в. Хільчыцы Жыткавіцкага р-на Гомельскай вобл.

Да на новае лето.

А на жыто, на пшаніцу,

Да на ўсякую пашніцу.

Да падай, маці, ключы,

Да вары, маці, ключы.

Да до Бога творыці,

Да росіцу спусціці.

Вяду, вяду карагод,

Усе дзевачкі напярод,

А хлопчыкі за намі,

Моргаючы брывамі.

Запісана ў в. Хільчыцы Жыткавіцкага р-на Гомельскай вобл.

ад Шруб Марыі Пятроўны, 1925 г.н.,

студэнткай Бярдзічавец С.
Юр’е святкаваўся 6 мая. На свята по сялу вадзілі карагод. Бяруць граблі, вешаюць іх на два фартухі. У гэты дзень пякуць каравай. Адзін мужчына нясе граблі, другі – каравай.

Гэтыя два мужчыны станавіліся ў сярэдзіне, астатнія кругом, замыкаючы круг. Тыя, што ў крузе, па гадзіннікавай стрэлцы, тыя, што звонку – супраць. Гэты карагод звычайна вадзілі ў жыце:

Вяду карагод,

Сам Бог напярод.

Дзе карагод ходзіць,

Там жыта родзіць,

А дзе не бывае,

Там улягае.

Зарадзі, Божа, жыта

На новае лета.

На Юр’я обрэзалі хвосты каровам. А некаторыя хазяйкі, як выганялі з двара кароўку, то клалі на землю ветачку свечонай вербы і стараліса паганяць кароўку свечонай ветачкай. Это, коб не зурочылі і не прыбіралі чаго.

Пастухі ўсе пазбіраюцца: і жанчыны, і мужчыны, і малые, наберуць еды, гарэлкі і замочвалі первы дзень прыпасвання кароў. Пелі песні разные застольные, беседные, хто екіе знаў.

Запісана ў в. Пухавічы Жыткавіцкага р-на Гомельскай вобл.

ад Субат Яўгеніі Пятроўны, 1952 г.н.,

студэнткай Купрацэвіч І.
На Тройцу ўсягда ўкрашалі хату і іконы клёнам і абавязкова ернікам. Насупраць кожнага акна ставілі ссечаныя бярозкі, а насупраць дзвярэй – дзве бярозкі па баках. І ўжо калі ішлі ў хату, то абязацельна гэтыя бярозкі (ля дзвярэй) абыходзілі. Калі ўсё ўкрашалі зелянінаю, то прыкмячалі: як за тры дня завяне, то лета будзе сухое. Калі Тройца праходзіла, бярозкі, клён, ернік знімалі і палілі ў печы, а не выкідвалі. Лічылі, што ўся гэтая зеляніна ад Бога дана.

Запісана ў в. Кольна Жыткавіцкага р-на Гомельскай вобл.

ад Гаўрыловіч Сцепаніды Цімафееўны, 1919 г.н.

(раней пражывала ў в. Навуць Жыткавіцкага р-на),

студэнткай Клочка А.
Троіца тут мела назву “прэстольный празнік”. Была ў вёсцы ікона з некалькіх ікон. Пеўчыя насілі ікону з хаты ў хату. У адной хаце ікона заставалася на год. Там і ўгашчаліся. Пелі песні разныя, народныя прыпеўкі, хто якія знаў.

Пераз празнікам ламалі клён і торкалі ў вокны, дзверы. У хаце на пол слалі явар. Па двары тожа раскідвалі явар. Гэта ўсё называлі “май украшаць”.

Моладзь пляла вянкі з кветак, з голек бяроз. Палілі ўсю ноч кастры, пелі. Вянкі гэтыя кідалі ў ваду і гадалі. Вызначалі вянкі: дзе яна, а дзе хлопец. Калі сплывуцца, то і дзяўчына з хлопцам будуць сустракацца, а калі не, то і не.

Запісана ў в. Пірэвічы Жлобінскага р-на Гомельскай вобл.

Абчарці нас залатым нажом,

Абсей нас ярым аўсом.
І бабуля абводзіла рысаю тых, хто ў крузе, “хто ў крузе, той наш, хто за кругам, той не наш”. Русалку запрашалі да сябе ў гурт, ішлі ў вёску. У вёсцы сустракалі бацькі той дзяўчыны, якую выбіралі русалкай. Гэта лічылася добрым знакам. Таму што дзяўчына ў гэтым годзе выйдзе замуж. Няслі пугала русалкі да вёскі і старэйшаму ў вёсцы дазвалялі захоўваць гэта пугала да наступнага года. І гэта пугала будзе ахоўваць вёску ад усяго дрэннага – урагану, падзяжу ската, а дзяўчаты свае вянкі “раздзявалі” і рассыпалі па ўсяму агароду, каб быў добры ўраджай – такая прыкмета. І вячэра была.

Пакуль русалка была ў жыце, дзяўчаты вешалі вяночкі на галінкі дрэў. Калі вяночак не завяне, то дзяўчына выйдзе замуж, ці будзе што-небудзь добрае ў яе жыцці. І наадварот, калі вяночак завяне, то будзе што-небдзуь дрэннае ў яе жыцці.

На граной нядзелі,

Рана, рана,

Русалкі сядзелі,

Гу-гу-у-у.

Русалкі сядзелі,

А-а-а,

На Бога глядзелі.

Ой, рана, ран-а-а,

На Бога глядзелі.

Гу-гу-гу.